Daha önce paylaştığımız makalelerde piyasalarda en çok kullanılan analiz yöntemleri olan “Temel Analiz” ve “Teknik Analiz” yöntemlerinden bahsetmiştik. Bu yazımızda “Teknik Analiz” yaparken en çok kullanılan forex indikatörleri hangileri sorusuna cevap vereceğiz.

Öncelikle “Temel Analiz” ve “Teknik Analiz” yöntemlerini kısaca bir hatırlatma fayda görüyoruz. Analistler öteden beri, fiyat hareketlilikleri hakkında öngörü edinirken kullandıkları yöntemleri “Temel Analiz” ve “Teknik Analiz” olarak iki gruba ayırmışlardır.

Finansal yatırım araçları ve piyasalarla ilgili yeterli bilgisi olan yatırımcılar, makroekonomik düzeyde ki trendler, ekonomik veriler, para politikaları ve siyasi olaylar gibi sübjektif verileri inceleyip yorumlayarak daha çok trendin yönü hakkında öngörü edinmeye çalıştıkları grubu “Temel Analiz” olarak adlandırmışlardır.

Öte yandan Temel Analize nispeten fiyat ve hacim gibi objektif verilerin kullanılarak inceleme ve yorumlanması sonucu al – sat – bekle sinyallerinin elde edilmesini sağladıkları grubu ise “Teknik Analiz” olarak adlandırmışlardır.

Ücretsiz Teknik İndikatör Veren En İyi Forex Şirketleri

Sira Broker wdt_ID Broker Türkçe Destek Regülasyon Kaldıraç Spread Bonus Puan Hesap
1 1 FxPro Var CySEC, FCA, FSA, FSCA, DFSA 500:1 0.6 pips (EURUSD) Yok 9.1 / 10
3 3 HotForex Var CySEC 1:1000 0.1 (EURUSD)* Var 9.0 / 10
0 5 XM Yok CySEC, ASIC, Belize IFSC 1:888 0.1 pips (EURUSD)* Var 9.2 / 10

Teknik analiz bilgi birikiminden çok analitik yeteneğe sahip insanların rahatça uygulayacağı bir yöntemdir. Teknik analiz uygulanırken yatırım aracının trend ve trendin devamlılığıyla ilgili bilgi veren indikatör olarak adlandırılan göstergeler ve trendin içerisinde ki seviyelerinin tespitinde osilatör olarak adlandırılan teknik göstergeler kullanılmaktadır. Yatırımcılara en çok yardımcı olan bazı indikatör ve osilatörler şunlardır;

RSI (Relative Strength Index) Göstergesi

Türkçe karşılığı “Göreceli Güç Endeksi” olan gösterge bir osilatördür. Dünyaca ünlü Amerikalı teknik analist j.Welles Wilder Jr. Tarafından 1978 yılında geliştirilmiştir. Günümüzde yatırımcıların en çok kullandığı osilatördür. RSI osilatörü, geçmiş fiyat verilerini baz alarak enstrümanın aşırı alım ve aşırı satım bölgelerinde olduğu bilgisini vererek al sat sinyalleri verir. 9 ve 14 günlük kullanımı yaygındır ki, geliştiricisi olan Wlles Wilder’da 14 günlük veriler üzerinde kullanmıştır ve işlem platformlarında da genelde bu aralıkta kullanılır.

RSI göstergesi yukarıda ki şekilde formülize edilerek manuel olarak kullanılabilir. Ancak zaten MetaTrader 4 ve diğer işlem platformlarına entegre olarak sunulmaktadır. Günlük kapanış fiyatları üzerinden bir ortalama oluşturarak 0 ile 100 arasında bir değer bulunmaktadır. Bu puan aralığında 30-70( kimi düşük risk seven yatırımcılara göre de dipten alıp tepeden satmak için 25-75) referans değer aralığı işlem için sinyal vermektedir.

Gösterge 30 seviyesine yaklaştıkça enstürümanın satışının arttığı, 30 seviyesinin altına indiğinde ise aşırı satışın gerçekleştiğini piyasanın normal seyrine aykırı olduğu için seyrin yön değiştirerek alış pozisyonu sinyali verdiği, aynı şekilde değer 70 seviyesine yaklaştıkça alımın arttığını ve 70 seviyesinin üzerinde aşırı alım olduğunu; enstrümanın seyrinin yön değiştirerek satış pozisyonuna geçilmesi gerektiği fikrini vermektedir.

Yukarıdaki günlük EUR/USD grafiğine göre hazırlanmış RSI göstergesinde işaretli iki noktada olduğu gibi 30 ve 70 referans değerlere yaklaştıkça enstrümanla ilgili alış-satış sinyali vermektedir. 1. Noktada enstrümanın neredeyse 30 değerine geldiğini ve alış pozisyonuna geçilmesi için ideal bir nokta olduğunu, fiyat grafiğinde de bu noktadan itibaren parite değerinin yükselmeye başladığı görülmektedir. 2. Noktada ise değer tam 70 olmasa da 67 seviyesinde parite yön değiştirerek satış işlemi için sinyal verdiği yine fiyat grafiğinden de anlaşılmaktadır.

MACD ( Mobing Averages Convergence / Divergence) Göstergesi

Türkçe karşılığı “Hareketli Ortalamanın Yakınsaması / Iraksaması” olan ve 1979 yılında Gerald Apple tarafından bulunan gösterge hem trend takip edici hem de osilatör olarak kullanılabilmektedir. 12 ve 26 günlük üstel hareketli ortalamaları arasında ki farka göre hesaplanır Al ve Sat sinyalleri verdiği gibi trendin yönü hakkında da fikir vermektedir. İndikatör olarak kullanımında, kısa vadeli(12) üstel hareketli ortalamadan, uzun vadeli(26) üstel hareketli ortalamanın çıkartılmasına ek olarak MACD eğrisinin 9 günlük üstel hareketli ortalamasının alınmasıyla hesaplanır ve yandaki şekilde formülize edilerek manuel kullanılabilir veya işlem platformlarına entegre olarak kullanılabilir.

Yukarıda ki grafikte GBP/USD paritesine entegre edilmiş MACD grafiği görülmektedir. MACD grafiğinin tam ortasından geçen “0” çizgisinin altında ve üstünde ki sert hareketler enstrümanın tam aksi yöne hareket ettiği görülmektedir. Grafikle ilgili yorumlar şu şekilde yapılabilir;

  • Al Sinyali: 1. İşaretli noktada, MACD çizgisi 0 seviyesinin altına sert şekilde düşüş göstermiş ancak işaretli noktadan itibaren sinyal çizgisini altta kesiyor ve paritenin fiyat hareketliliği bu sefer yukarı yönlü oluyor. (Yani satış işleminin fazlalaştığı ve dipten alımların başlayarak paritenin fiyatında yukarı yönlü bir hareketlilik başlatacağı hakkında bilgi veriyor.)
  • Sat Sinyali: 2. İşaretli noktada MACD çizgisi 0 seviyesinin üzerinde normal seyre nispeten, sinyal çizgisini yukarıda kesmiş ve bu noktadan itibaren paritede düşüş meydana gelmiştir.
  • Negatif Uyumsuzluk: Fiyat seviyeleri artış gösterirken, gösterge seviyelerinde azalış oluşması “Negatif Uyumsuzluk” olarak adlandırılır ve kısa vadede düşüş sinyali oluşturmaktadır.
  • Pozitif Uyumsuzluk: Fiyat seviyeleri düşüş gösterirken, gösterge seviyelerinde artış olması “Pozitif Uyumsuzluk” olarak adlandırılır ve kısa vadede yükseliş sinyali verir.

Bollinger Bandı

1950’li yıllardan sonra John Bollinger tarafından geliştirilen ve kendi ismiyle anılan gösterge, fiyat grafiğinin üzerine yerleştirilmesi sayesinde diğer indikatörlere göre daha kolay okunup yorumlanmakta ve bu nedenle teknik analize yeni başlayanların ilk olarak yöneldiği göstergedir. 20 günlük basit ortalaması alınarak oluşturulan grafiğe +/-2 brim eklenip çıkartılarak üst ve alt sınırlar oluşturulup, fiyatın takip etmesi muhtemel bir kanal oluşturulup yorumlanarak ilgili enstrüman hakkında al / sat sinyalleri takip edilebilir.

Genelde grafiği yatay seyreden enstrümanlarda al- sat sinyali oluşturmak için kullanılır. Üst veya alt kanala ulaşan fiyat normal seyrinin dışına çıkmıştır, kanal seviyelerinden dönen fiyattan; normal seyrine bazen de diğer sınıra kadar gitmesi beklenmektedir.

Yukarıda EUR/USD paritesinin grafiği üzerinde ki, iki tarafı mavi hatlarla çevrili taralı alanlar Bollinger Band’ın kanal aralığını göstermektedir. Görüldüğü üzere kanal 1. Numaralı kırmızı alanda daralma gerçekleştirmiş, bandın üst sınırına yakınsayarak satış sinyali vermiştir ve fiyat seyri aşağı yönlü hareket etmeye başlamıştır. 2 numaralı taralı alanda ise kanal genişlemiş ve fiyat alt banda geldiğinde alış sinyali vermiş ve aşırı satışın tetiklemesiyle parite düzeltme yaparak yukarı yönlü hareket etmiştir.

Bollinger Band ile trend takibi de yapılabilmektedir, trend başlangıcının teyit edilebildiği en uygun göstergelerden biridir. Buna göre kanalın dışına ani sıçramalarla çıkan enstrümanın yeni bir trende girdiği tahmin edilir ve hareketin devamı beklenir. Ayrıca volatilite olarak adlandırılan piyasa hareketliliğinin ölçüsü olan standart sapmanın ölçümü de takip edilebilir. Bant genişliği ne kadar artar ise volatilite o kadar artar, band ne kadar sıkışır ise, volatilite azalır ve fiyatta sıkışma meydana gelerek fiyatta yön değişimi olacağı sinyali verir.

Hareketli Ortalama

Hareketli ortalama genelde alış ve ya satış trendinde olan enstrümanlar için kullanılır. Analiz yapan kişinin isteğine göre belirli zaman periyotlarında ki kapanış fiyatlarının hareketli ortalaması alınarak oluşturulan ortalama fiyatı gösterir. Hem trendin belirlenmesinde hem de destek ve direnç noktalarının belirlenmesinde kullanılır.

Hareketli ortalama grafiği, fiyat grafiğinin üzerine entegre olarak işlem platformlarında kolaylıkla kullanılabilir. Hareketli ortalama grafiği ile fiyat grafiğinin kesiştiği noktalar yeni bir trend’in başlangıcını belirtebilir. Eğer hareketli ortalama fiyat grafiğini yukarıdan aşağıya doğru kesiyorsa trendin aşağı yönlü olacağı, aşağıdan yukarıya doğru kesiyorsa da yükseliş trendinin olacağı şeklinde yorumlanır. Hareketli ortalama üç farklı şekilde hesaplanır ve uygulanır;

Basit Hareketli Ortalama (Moving Average)

Analiz yapan kişinin belirlediği zaman aralığında ki tüm kapanış fiyatlarının periyot sayısına bölünmesiyle hesaplanır. Basit hareketli ortalamada tüm fiyatlar aynı önem derecesine sahip olduğu için uzun zaman aralıklarında güvenilirliği düşüktür.

Basit Hareketli Ortalama yukarıda ki şekilde formülize edilebilir. Aşağıda USD/JPY günlük grafiğine uygulanmış 10 günlük kısa vadeli basit hareketli ortalama grafiğini mevcuttur. Aşağıda basit hareketli ortalama grafiğinin, fiyat grafiğini alttan üste doğru kestiği noktalarda fiyatın yükselme eğilimi gösterdiği bariz şekilde görülmektedir.

Ağırlıklı Hareketli Ortalama (Weighted Moving Average)

Ağırlıklı Hareketli Ortalama periyot aralığında, yakın dönemden geçmiş döneme doğru ağırlık azalarak hesaplanır. Aşağıda ki grafikte de olduğu gibi; 10 günlük periyotta ortalama hesaplanırken, bugünün kapanış fiyatı 10 ile çarpılırken sonra ki günlerin kapanış fiyatları periyot sayısı birer azaltılarak çarpımıyla hesaplanır. Periyotu oluşturan rakamlar ağırlık olarak adlandırılır, fiyatlarla ağırlıkların çarpımları toplamının ağırlık toplamına bölünmesiyle bulunur. Örnek hesaplama şu şekildedir;

GÜN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
FİYAT 7$ 9$ 6$ 8$ 5$ 10$ 7$ 6$ 3$ 5$

Yukarıda yine USD/JPY fiyat grafiğine uygulanmış ağırlıklı hareketli ortalama grafiği verilmiştir. Basit hareketli ortalama grafiği ile neredeyse aynı gibi görünse de fiyatlara daha hassastır ağırlıklı hareketli ortama. Şöyle ki bir önceki basit hareketli ortalama grafiği, fiyat grafiğini 106,57 seviyesinde keserken, ağırlıklı hareketli ortalama 106,34 seviyesinde kesmektedir. Farkın küçük olduğu sanılabilir ancak 1000$ lık 1/100 kaldıraç ile açılan bir işlemde yaklaşık olarak 214,26$ gibi bir rakam fark etmektedir. Bu nedenle tek bir hareketli ortalama ile işlem yapılmamalıdır. Kazancın majör ve riskin minör seviyesinde olması bilgi ve tecrübe ile desteklenerek birden fazla indikatör kullanılmalıdır.

Üstel Hareketli Ortalama (Exponential Moving Average)

Üstel hareketli ortalama diğer iki hareketli ortalamanın bir sentezi olarak da görülebilir ve fiyatlar konusunda diğerlerine nazaran daha hassastır. Daha çok uzun vadeli işlemler için tercih edilir. Piyasanın çok fazla hareketli olduğu dönemlerde pek çok yanlış sinyal verebilir. Grafiği aşağıda ki gibidir. Yine diğer hareketli ortalamalarda ki gibi kesişimler söz konusundur ancak burada da ufak fiyat farklılıkları mevcuttur, bu farklılıklar periyodun tamamına geniş bir ağırlık vererek daha objektif işlem noktaları oluşturmasından kaynaklanır.

Hareketli Ortalama İle İşlem Yapılırken Göz Önünde Bulundurulması Gereken Bazı Durumlar

Hareketli ortalamalar ile işlem yapmadan önce stratejinizi çeşitli backtest ve simülasyonlardan geçirerek yatırım stratejinize en uygun olanı seçmelisiniz. Örneğin yatırım vadeniz veya işlem yaptığınız paritenin volatilitesi hareketli ortalamada birçok yanlış sinyal verebilir. Yatırım vadesi her ne kadar yatırımcının kendi inisiyatif ve stratejisine kalsa da şu şekilde ayarlanabilir,

Uzun Vade = 100 – 200 Gün Arası
Orta Vade = 30 – 100 Gün Arası
Kısa Vade = 5 – 30 Gün Arası

  • 30 – 200 gün arası vadeli hareketli ortalamanın yükselmesi, piyasanın güçlenerek alımların oluştuğunu, düşmesi ise piyasada satışların başladığının ve zayıflamaya yöneldiğinin göstergesidir.
  • Fiyat grafiği, hareketli ortalama grafiğini yukarı yönde kesmesi yeni bir yükseliş trendinin başlayacağı yönünde değerlendirilir ve alış sinyali oluşturur.
  • Fiyat grafiği, hareketli ortalama grafiğini aşağı yönde kesmesi düşüş trendinin başlayacağı yönünde değerlendirilir ve satış sinyali oluşturur.
  • Bazen hareketli ortalamalar, destek ve drenç görevi görebilirler.
  • Kısa vadeli ortalama, orta/uzun vadeli ortalamayı yukarıdan aşağı doğru kesmesi satış sinyali olarak değerlendirilebilir,
  • Üstel Hareketli Ortalamanın, basit hareketli ortalamayı aşağıdan yukarı yönlü kesmesi alış sinyali, yukarıdan aşağı yönlü kesmesi ise satış sinyali olarak değerlendirilebilir.
  • Trend takibinde ve piyasaya giriş noktalarında oldukça iyi sonuçlar verebilir ancak çıkış noktalarının belirlenmesinde başka indikatörlerle birlikte değerlendirilmelidir.
  • Hareketli ortalamaların 50 ve 200 günlük kullanımında iki özel durum vadır. Birincisi Golden Cross(Altın Kesişim), ikincisi Death Cross( Ölüm Kesişimi).
  • Golden Cross: 50 günlük hareketli ortalama grafiğinin, 200 günlük grafiği yukarı yönlü kesmesi, orta ve uzun vadede önemli bir alış sinyalidir.
  • Death Cross: 50 günlük hareketli ortalama grafiğinin, 200 günlük grafiği aşağı yönlü kesmesi olarak adlandırılır ve satış sinyali olarak değerlendirilir.